Otizmli Çocuklarda Takvim Anlayışı ve Zaman Yönetimi Nasıl Gelişir?

Otizmli çocuklar için zaman kavramı, soyutluğu nedeniyle anlaşılması en zor alanlardan biridir. “Yarın”, “haftaya”, “birazdan” gibi kavramlar, onların dünyasında somut bir karşılık bulmadığında kaygı, öfke ya da direnç gibi tepkiler doğurabilir. Bu nedenle takvim anlayışı ve zaman yönetimi, yapılandırılmış bir şekilde öğretilmelidir.

Takvim anlayışının gelişimi için ilk adım, çocuğun günlük rutini görsel olarak takip edebileceği bir program oluşturmaktır. Görsel zaman çizelgeleri, günün saat dilimlerine ayrılması, fotoğraflarla desteklenen etkinlik planları çocukların neyin ne zaman olacağını öngörebilmelerine yardımcı olur.

Zaman yönetimi ise yalnızca günü bilmekle değil, süreci kavramakla ilgilidir. Zamanlayıcılar, kum saatleri, renkli geri sayım araçları ve müzikli hatırlatıcılar bu süreci somutlaştırmak adına etkili araçlardır. Bu araçlarla “başladı-bitti”, “önce-sonra” gibi kavramlar üzerine çalışmalar yapılabilir.

Aileler ve öğretmenler bu eğitim sürecini günlük yaşamla entegre etmelidir. Örneğin “Yemekten sonra 15 dakika oyun zamanı” gibi ifadeler, hem düzen sağlar hem zaman farkındalığını artırır. Bu çalışmalar, çocuğun bağımsızlık düzeyini artırırken aynı zamanda günlük hayata daha kolay adapte olmasını sağlar.

Takvim ve zaman yönetimi becerileri, otizmli çocuklar için sadece bir planlama aracı değil; güven duygusunu besleyen bir sistemdir.

Ferhan Hulusi Şahin
Özel Eğitim Öğretmeni